5 największych oszustw w świecie konkursów i loterii

Społeczność związana ze światem konkursów i loterii z nagrodami nieustannie dąży do podnoszenia poziomu uczciwości i przejrzystości tego typu rozrywek. Efektem tych wysiłków jest postęp zarówno na poziomie organizacyjnym jak i etyce samych organizatorów. Jednak, jak pokazuje historia, czarne owce się zdarzają i nie zawsze są one prowadzone uczciwie. Oto pięć największych skandali związanych z konkursami i loteriami, które wstrząsnęły światem, pokazując ciemną stronę tego przemysłu.

1. Skandal z loterią McDonald’s Monopoly

Jednym z najbardziej spektakularnych skandali w historii loterii jest afera związana z loterią Monopoly prowadzoną przez McDonald’s. Tak, chodzi tu o słynną sieć restauracji działającą pod czerwono-żółtym szyldem.

Celem loterii było zwiększenie sprzedaży poprzez rozdawanie nagród w postaci gotówki, sprzętu elektronicznego, a nawet samochodów. Zainteresowanie grą było ogromne. Nic zatem dziwnego, że w McDonald’s zacierali ręce i postanowili przedłużać promocję przez kolejne lata.

Niestety po czasie okazało się, że nie była to czysta gra – loterię wzięli na cel oszuści, którzy zdefraudowali nagrody o wartości milionów dolarów!

A co gorsza, głównym czarnym charakterem okazała się być osoba, która powinna dbać, aby do żadnych nadużyć nie dochodziło…

Samo oszustwo nie było przesadnie wyrafinowane, a pomimo tego nie zostało wykryte przez wiele lat. Od 1989 do 2001 roku, a więc przez ponad dekadę, Jerome Jacobson, były szef bezpieczeństwa firmy Simon Marketing odpowiedzialnej za organizację loterii, przywłaszczał sobie elementy gry Monopoly, które uprawniały ich posiadacza do odbioru najcenniejszych nagród. Następnie Jacobson rozdysponowywał te elementy wśród zaufanych znajomych i współpracowników, którzy tym sposobem zgarnęli nagrody o wartości około 24 milionów dolarów.

Schemat nadużyć został ujawniony przez FBI dopiero w 2001 roku po śledztwie, które doprowadziło do licznych aresztowań i skazania za oszustwo. Afera McDonald’s Monopoly wstrząsnęła zarówno firmą, jak i całym przemysłem marketingowym, pokazując, jak łatwo można zmanipulować systemy loterii, jeśli nie są one odpowiednio zabezpieczone.

2. Przekręt w kanadyjskiej loterii Super 7

W 2007 roku ujawniono skandal związany z popularną kanadyjską loterią Super 7. Tym razem w rolę niegodziwców postanowili wcielić się pracownicy sklepów detalicznych, którzy oszukiwali swoich klientów. Sam mechanizm oszustwa był prosty, ale wyjątkowo skuteczny.

Pracownicy sklepowi sprawdzali kupony graczy i nawet w przypadku wygranej twierdzili, że kupon jest przegrany. Większość rozczarowanych graczy pozostawiała taki los, po czym sprytny pracownik wypłacał wygraną dla siebie. W wyniku śledztwa prowadzonego przez Ontario Lottery and Gaming Corporation (OLG) odkryto, że od 1999 roku detaliści i ich rodziny przywłaszczyli sobie łącznie aż 198 milionów dolarów!

Sprawa zakończyła się zaostrzeniem procedur i regulacji dotyczących sprzedaży losów uprawniających do udziału loterii oraz wprowadzeniem bardziej rygorystycznych systemów monitorowania wygranych.

3. Manipulacje w Hot Lotto

Jedną z najbardziej zaskakujących afer była sprawa Eddie’ego Tiptona, byłego dyrektora ds. bezpieczeństwa w Multi-State Lottery Association (MUSL), odpowiedzialnego za nadzór nad loterią Hot Lotto prowadzoną na terenie Stanów Zjednoczonych.

Najwyraźniej w mniemaniu Pana Tiptona posada dyrektora nie była wystarczająco dobrze opłacana, ponieważ postanowił znacząco podnieść swoje dochody. Niestety sposób w jaki chciał to zrobić, był zupełnie nieuczciwy i zaprowadził go… prosto za kratki.

W 2010 roku Tipton zmanipulował system komputerowy używany do generowania losowych liczb w loterii Hot Lotto. Skutkiem tego, zamiast doboru losowego, w określonych dniach były generowane ręcznie wybrane wcześniej liczby.

Niedługo później Tipton wygrał jackpot w wysokości 14,3 miliona dolarów. Nieuczciwie zdobytą nagrodę próbował odebrać przez podstawionych pośredników, ale wzbudził podejrzenia, gdy odmówił ujawnienia swojej tożsamości. Śledztwo ujawniło, że Tipton zmanipulował wyniki również innych loterii, co doprowadziło do jego aresztowania i prawomocnego skazania w 2017 roku na 25 lat więzienia.

4. Włoska robota

W 2004 roku we włoskim Neapolu, opinię publiczną poruszył skandal związany z manipulacją wynikami lokalnej loterii. Tym razem oszuści używali specjalnie spreparowanych kul, które podczas losowania można było kontrolować za pomocą magnesów. W wyniku tego procederu organizatorzy loterii oraz osoby związane z grupami przestępczymi zdołały nieuczciwie przywłaszczyć sobie miliony euro.

Po ujawnieniu oszustwa, wielu z zaangażowanych w cały rozbudowany proceder zostało aresztowanych, a system losowania przeszedł gruntowne zmiany. Przekręt z Neapolu nie tylko obnażył słabości w systemie nadzoru nad lokalnymi loteriami, ale pokazał też, jak daleko sięgają macki zorganizowanych grup przestępczych w poszukiwaniu kolejnych źródeł przychodów.

5. Skandal z konkursami telefonicznymi w Wielkiej Brytanii

W 2007 roku brytyjski przemysł telewizyjny został wstrząśnięty przez skandal związany z konkursami telefonicznymi, który ujawnił oszustwa na szeroką skalę, obejmujące takie giganty medialne jak ITV i BBC. Afera wywołała ogromne poruszenie wśród widzów i doprowadziła do poważnych zmian w sposobie organizowania interaktywnych konkursów.

W tamtym czasie konkursy telefoniczne były popularną formą angażowania widzów przez stacje telewizyjne w wielu krajach świata. Uczestnicy konkursów byli zachęcani do wysyłania SMS-ów lub dzwonienia na płatne numery, aby wziąć udział w losowaniach nagród lub odpowiadać na proste pytania. Dochody generowane z połączeń i wiadomości były na tyle znaczące, że taka forma rozrywki była atrakcyjna zarówno dla stacji telewizyjnych, jak i dla widzów.

Z czasem okazało się jednak, że wiele konkursów było zmanipulowanych, a zgłoszenia widzów nie miały żadnych szans na wygraną, mimo że w prawidłowy sposób wysyłali oni SMS-y i dzwonili na płatne numery.

Śledztwo, które rozpoczęło się na skutek skarg widzów, wykazało, że wiele konkursów telefonicznych nie było prowadzonych w uczciwy sposób. Najczęstsze nieprawidłowości obejmowały:

• Zgłoszenia po zakończeniu konkursu – widzowie nadal wysyłali SMS-y i dzwonili, mimo że konkurs już się zakończył, co sprawiało, że ich wysiłki były daremne.
• Niewłaściwe wybieranie zwycięzców – zwycięzcy byli wyłaniani w sposób niezgodny z ogłoszonymi zasadami. Często wybierano ich przed zakończeniem konkursu, co wykluczało późniejsze zgłoszenia.
• Fałszywe wyniki – programy ogłaszały wyniki, które nie były zgodne z rzeczywistymi zgłoszeniami, wprowadzając widzów w błąd.

Gdy skandal wyszedł na jaw, wywołał falę oburzenia wśród widzów, którzy czuli się oszukani i wykorzystywani. Brytyjski regulator mediów, Ofcom, przeprowadził szczegółowe dochodzenie, które potwierdziło, że oszustwa miały miejsce na szeroką skalę.

BBC i ITV znalazły się w centrum bezprecedensowej afery. Stacje zostały zmuszone do publicznych przeprosin i zwrócenia milionów funtów uczestnikom, którzy brali udział w konkursach nie mając szans ich wygrać. BBC wydało na ten cel około 400 000 funtów, a ITV musiało przeznaczyć aż 7,8 miliona funtów na rekompensaty i kary.

Co ciekawe, w 2021 roku w podobnego typu aferę uwikłany był Polsat z powodu poważnych nieprawidłowości w prowadzeniu sylwestrowej zabawy SMS. Szczegóły tej sprawy opisaliśmy tu: Sylwestrowy konkurs SMS bez szans na wygraną!

6. Podsumowanie

Świat konkursów i loterii, pełen nadziei na szybkie wzbogacenie się i ekscytujących emocji, skrywa również swoją mroczną stronę. Historie wymienionych wyżej oszustw, ukazują, jak łatwo może dojść do manipulacji i nadużyć, kiedy brakuje odpowiednich zabezpieczeń i nadzoru. Każdy konkurs i gra losowa powinny opierać się na zasadach fair play. Tylko wtedy spełni swoje pierwotne założenie: dostarczenie pozytywnych emocji, radości i, co najważniejsze, sprawiedliwej szansy na wygraną.